Het Rila klooster werd opgericht in de 10e eeuw door Johannes van Rila, een kluizenaar die heilig verklaard was door de Orthodoxe Kerk. Zijn ascetische woning en graf werden een heilige plek en later getransformeerd tot een kloostercomplex. Het Rila klooster speelde een belangrijke rol in het spirituele en sociale leven van middeleeuws Bulgarije. Begin 19e eeuw verwoestte een brand het complex, waarna het tussen 1834 en 1862 werd herbouwd. Het monument is een karakteristiek voorbeeld van de Bulgaars renaissance (18e en 19e eeuw) en symboliseert de bewustwording van een Slavische culturele identiteit na eeuwen van bezetting.