Wetenschappelijk gezien is de Schelde delta een estuarium: een gebied waar zoet rivierwater zich mengt met zout zeewater, en waar getijdeverschillen waarneembaar zijn. De rivier heeft altijd heen en weer bewogen en is voor dit hele gebied van bepalende invloed geweest. Het is een landschap van afwisselend zand- en kleilagen, hoger en lager gelegen stukken, die allemaal zijn gevormd door de rivier en de zee.
Het huidige landschap van Geopark Schelde Delta is het dynamische verhaal van 50 miljoen jaar bodemdaling en opheffing, van een veranderende zeespiegel, van getijdenwateren, van de rivier die het landschap vormde en van klimaatverandering. Daarnaast toont het de afwisselende rol van natuurlijke processen en menselijke invloeden van de laatste tweeduizend jaar: de Deltawerken, kleiputten voor de baksteennijverheid, turfwinning voor energie en zout, houtkap voor de bouw en gecontroleerde overstromingsgebieden.
Voor het geopark zijn acht beleef- en onthaalpunten ontwikkeld, met goede informatievoorziening om bezoekers wegwijs te maken en uit te nodigen verder het gebied in te trekken.