Unesco is het meest bekend om het Werelderfgoedverdrag en de daarbij behorende Werelderfgoedlijst. Het verdrag uit 1972 heeft als doel om erfgoed dat van unieke en universele waarde is voor de mensheid, beter te kunnen bewaren voor toekomstige generaties.

Het Unesco-verdrag over de bescherming en de bevordering van de diversiteit van cultuuruitingen bestaat sinds 2005. Het benadrukt onder meer het recht dat landen bezitten om een eigen cultuurbeleid te voeren en het belang van vrij verkeer van culturele goederen en diensten. Maar het gaat ook over de pluriformiteit in de cultuursector.

Unesco, de United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization is opgericht in 1945 en heeft als motto: Since war begins in the minds of men, it is in the minds of men that the defences of peace must be constructed.  Met andere woorden: als we oorlog willen voorkomen moeten we beginnen in de hoofden van mensen.

De eilanden Bonaire, Saba en Sint Eustatius worden samen ook wel Caribisch Nederland genoemd. Ze hebben de status van openbaar lichaam en zijn speciale gemeenten binnen het Koninkrijk der Nederlanden. Voor wat betreft Unesco-thema's is de Nederlandse Unesco Commissie ook de Unesco Commissie voor deze eilanden.

Met enige regelmaat komt cultureel erfgoed, waarvan de positieve waarde voor de samenleving tot voor kort nauwelijks werd betwist, ter discussie te staan.

Unesco Geoparken zijn gebieden waar geologisch erfgoed en landschappen van internationale waarde op een integrale manier worden beheerd. Daarbij staan behoud, educatie en duurzame ontwikkeling centraal.

Vrouwen zijn sterk ondervertegenwoordigd in de wetenschap. Wereldwijd is slechts één op de drie onderzoekers vrouw. De Nederlandse Unesco Commissie streeft naar gelijke kansen voor vrouwen in de wetenschap voor wat betreft toegang én deelname.

Immaterieel erfgoed is ‘levend erfgoed’. Het omvat sociale gewoonten, voorstellingen, rituelen, tradities, uitdrukkingen, bijzondere kennis of vaardigheden die gemeenschappen en groepen (en soms zelfs individuen) erkennen als een vorm van cultureel erfgoed.

Open science is de gangbare term voor het beoefenen van wetenschap op zo'n manier dat iedereen, ook mensen die buiten de wetenschap staan, er toegang toe hebben en eraan bij kunnen dragen. Publicaties, data of in een project ontwikkelde software worden vrijelijk digitaal gedeeld.

De Unesco-aanbeveling aangaande de bescherming en bevordering van musea en collecties uit 2015 benoemt de verantwoordelijkheid die een overheid heeft ten opzichte van musea en definieert de rol van musea in de samenleving. 

Unesco Biosferen zijn gebieden die gelden als proeftuin voor duurzame ontwikkeling. In gebieden met deze Unesco-status worden nieuwe wetenschappelijke inzichten opgedaan en manieren gezocht om de mens meer in evenwicht te laten leven met zijn natuurlijke omgeving.