De eilanden Bonaire, Saba en Sint Eustatius worden samen ook wel Caribisch Nederland genoemd. Ze hebben de status van openbaar lichaam en zijn speciale gemeenten binnen het Koninkrijk der Nederlanden. Voor wat betreft Unesco-thema's is de Nederlandse Unesco Commissie ook de Unesco Commissie voor deze eilanden.
Aruba, Curaçao en Sint Maarten zijn onafhankelijke landen binnen het koninkrijk en kennen elk hun eigen Unesco Commissie waar de Nederlandse mee samenwerkt.
In juni 2017 maakte een vertegenwoordiging van de Unesco Commissie een rondreis door de Caribische delen van het Koninkrijk, waarbij behalve Aruba alle overige vijf eilanden konden worden bezocht.
Het doel van de reis was enerzijds het aanhalen van de banden en te onderzoeken waar de behoeften liggen op de eilanden van Caribisch Nederland en anderzijds met de Caribische landen in het koninkrijk te kijken waar samenwerking mogelijk en gewenst is. De schat aan waardevolle contacten en nieuwe inzichten gebruikt de Commissie om de samenwerking en ondersteuning ter plaatse te verbeteren en versterken.
Na de grote verwoestingen door orkaan Irma vroeg de Commissie bij de Nederlandse overheid aandacht voor de bescherming van cultureel erfgoed in de noodhulp- en wederopbouwfases in het Caribisch gebied, en in het bijzonder in St. Maarten. De Commissie adviseerde het ministerie van OCW over een mogelijke missie naar het gebied. Daarnaast was zij nauw betrokken bij het in kaart brengen van nationale en internationale culturele noodhulp aan de Nederlandse eilanden in de regio.
Immaterieel erfgoed is ‘levend erfgoed’. Het omvat sociale gewoonten, voorstellingen, rituelen, tradities, uitdrukkingen, bijzondere kennis of vaardigheden die gemeenschappen en groepen (en soms zelfs individuen) erkennen als een vorm van cultureel erfgoed.
Unesco is het meest bekend om het Werelderfgoedverdrag en de daarbij behorende Werelderfgoedlijst. Het verdrag uit 1972 heeft als doel om erfgoed dat van unieke en universele waarde is voor de mensheid, beter te kunnen bewaren voor toekomstige generaties.
Gezonken schepen, ondergelopen steden, verloren beschavingen: de zeebodem is het grootste museum ter wereld. Iedere archeologische vindplaats onder water vormt een tijdscapsule die inzicht geeft in onze geschiedenis. Plundering door schattenjagers en onwetende toeristen vormt een ernstige bedreiging voor deze cultuurschatten.
Unesco draagt bij aan de bescherming van cultuur door verschillende internationale verdragen waarbij lidstaten zich kunnen aansluiten. Het Haags Verdrag uit 1954 is een verdrag dat helpt om cultureel erfgoed te beschermen in situaties van een gewapend conflict.
Elk land dat lid is van Unesco is verplicht een nationale Unesco Commissie in te stellen. De Nederlandse Commissie is opgericht in 1947. De leden zijn deskundigen op de vier werkterreinen van de organisatie: Onderwijs, Wetenschap, Cultuur en Communicatie & informatie. Een bureau ondersteunt de Commissie.
Unesco, de United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization is opgericht in 1945 en heeft als motto: Since war begins in the minds of men, it is in the minds of men that the defences of peace must be constructed. Met andere woorden: als we oorlog willen voorkomen moeten we beginnen in de hoofden van mensen.
Nederland telt een groot netwerk van aan Unesco gerelateerde sites, scholen, instanties en prijzen. Daarnaast werkt de Unesco Commissie samen met een groot netwerk van experts.
