Palestijnse journalisten
Voorafgaand aan de conferentie werd ook de jaarlijkse Unesco/Guillermo Cano World Press Freedom Prize uitgereikt. Deze keer aan Palestijnse journalisten die Gaza verslaan. Een internationale jury van journalisten en mediaprofessionals – waaronder Margot Smit, ombudsman van de Nederlandse Publieke Omroep – kwam tot dit besluit vanwege de ernstige gevolgen voor journalisten wegens het aanhoudende geweld. Sinds 7 oktober 2023 constateerde en rapporteerde Unesco de dood van 26 journalisten en mediawerkers. Onderzoekt loopt nog naar tientallen andere gevallen.
Ranglijst persvrijheid 2024
Reporters without Borders publiceerde op 3 mei de wereldwijde ranglijst van persvrijheid. Daaruit blijkt dat de persvrijheid verder onder druk is komen te staan het afgelopen jaar. Juist de politieke autoriteiten die de pers zouden moeten beschermen, wakkeren haat en wantrouwen tegenover journalisten aan door hen te beledigen, te bedreigen en de pers verdacht te maken. In sommige landen wordt de vrije pers steeds vaker ingeperkt ten gunste van staatsmedia. Nederland steeg op de ranglijst naar de vierde plaats, achter Noorwegen, Denemarken en Zweden.
Mensenrecht
Persvrijheid is een mensenrecht. in artikel 19 van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens staat:
Eenieder heeft recht op vrijheid van mening en meningsuiting. Dit recht omvat de vrijheid om zonder inmenging een mening te koesteren en om door alle middelen en ongeacht grenzen inlichtingen en denkbeelden op te sporen, te ontvangen en door te geven.
Unesco heeft binnen de Verenigde Naties het mandaat om persvrijheid en uitingsvrijheid te beschermen. Wereldwijd probeert de organisatie de veiligheid van journalisten te verbeteren door het geweld tegen hen te veroordelen en landen op te roepen de daders voor de rechter te brengen. Daarnaast organiseert de organisatie capaciteitsopbouwprojecten en voert ze het VN-Actieplan Journalistenveiligheid uit.
Wie was Guillermo Cano?
De prijs is vernoemd naar Guillermo Cano Isaza, redacteur van de Colombiaanse krant El Spectador die luid aandacht vroeg voor het drugsgerelateerde geweld in zijn land. Die kritische verslaggeving werd Cano op 17 december 1986 fataal, toen hij voor het redactiegebouw werd vermoord. De prijs is in het leven geroepen om een persoon of organisatie te eren die een buitengewone bijdrage heeft geleverd aan de bescherming en bevordering van de persvrijheid op plekken waar de pers onder zeer gevaarlijke omstandigheden te werk moet gaan.