Kunstmatige intelligentie, waaronder ChatGPT, kan op allerlei manieren worden gebruikt. AI kan helpen bij administratieve taken of bij het inplannen van de agenda. Maar jongeren en docenten kunnen LLM’s zoals ChatGPT vooral ook gebruiken bij het ontwikkelen en het uitvoeren van opdrachten. 

Welke taken kan ChatGPT uitvoeren voor docenten en voor jongeren? 
Hieronder staan een paar voorbeelden van hoe ChatGPT kan worden toegepast binnen het onderwijs.

Wat zijn voordelen van het gebruik van ChatGPT tijdens lessen of colleges?

Het gebruik van ChatGPT kan zorgen dat de stof meer is toegesneden op het niveau en het leerproces van het individu. Elke jongere met toegang tot het internet kan tijdens een opdracht met een eigen chatbot praten. De leerling of student kan ChatGPT instrueren om op een bepaald taalniveau (bijvoorbeeld B1) en op verschillende manieren de opdracht van de docent uit te leggen. ChatGPT wordt immers nooit moe, heeft geen gebrek aan tijd, en kent eindeloos verschillende manieren om zaken uit te leggen. AI kan echter nooit een docent vervangen: mens-tot-mens contact blijft voor veel jongeren op bepaalde momenten in het leerproces cruciaal. 

Een voorbeeld van het gebruik van AI is om bij de Engelse les jongeren alleen maar in het Engels te laten praten met een chatbot. De docent vertelt voorafgaand aan de les via een prompt aan een chatbot zoals ChatGPT dat deze alleen op een bepaald taalniveau in het Engels mag antwoorden. Jongeren kunnen dan op individueel niveau met de chatbot praten en deze om uitleg vragen als zij het antwoord niet snappen. Daarbij kan de chatbot de jongere helpen reflecteren op de geschreven tekst en aanpassingen suggereren waar nodig. 

AI kan ook worden gebruikt om jongeren een afbeelding te laten namaken. De docent vraagt hen om aandachtig naar een afbeelding te kijken, zoals een kunstwerk, en elk detail in zich op te nemen. Vervolgens wordt de afbeelding onzichtbaar en moeten de jongeren via prompts de afbeelding zien na te bootsen door middel van AI zoals Canva (deels gratis) of Dall-E (betaald). Hierbij is het proces van het begrijpen van de verschillende elementen van bijvoorbeeld een kunstwerk en het geven van gedetailleerde prompts belangrijker dan het door AI gegenereerde eindresultaat.

Drie zaken om op te letten als docent

1. ChatGPT kan onjuiste informatie of antwoorden genereren. Niet elk antwoord is goed. Bovendien is niet elk antwoord bruikbaar. Dit hoeft geen nadeel te zijn: juist door meerdere prompts te proberen, leren jongeren al doende hun vragen anders te stellen, in meer detail uit te leggen wat ze bedoelen en gerichter input te leveren om te komen tot het antwoord dat zij willen. Door middel van dit proces kunnen chatbots als ChatGPT jongeren op unieke wijze stimuleren om kritisch te leren lezen – onder begeleiding van hun docent! Dit kritisch bevragen van informatie is ook buiten het gebruik van AI van groot belang voor jongeren. 
    
2. ChatGPT vervangt niet het persoonlijke contact tussen docenten en jongeren. Het spreekt voor zich dat de docent altijd de baas blijft: de opgestelde leerdoelen en lesmethoden staan voorop. AI is slechts een ondersteunende toepassing die kan helpen leerdoelen te bereiken en lessen te actualiseren.
    
3. Op de meeste onderwijsinstellingen lopen AI-kenners rond, ook al is dat misschien niet alom bekend. Deze mensen kunnen van grote waarde zijn voor hun collega’s die zich verder willen verdiepen in AI, maar nog niet precies weten hoe. Het makkelijkste leer je immers van collega’s die vergelijkbare werksituaties tegenkomen. Biedt jouw onderwijsinstelling nog geen centrale plek aan om informatie over AI uit te wisselen? Kijk dan of je een netwerk kan opzetten. Zo kunnen AI-kenners anderen helpen op de hoogte te blijven van de nieuwste ontwikkelingen en mogelijkheden. Zo worden ChatGPT en andere middelen binnen een onderwijsinstelling door docenten op ongeveer dezelfde manier wel (of niet!) gebruikt.