De Open Science Aanbeveling werd vorig jaar aangenomen door alle 193 lidstaten van Unesco, en vormt daarmee het eerste normatieve instrument over open wetenschap op wereldschaal.

Ingewikkelde totstandkoming

In de eerste presentatie memoreerde Nair-Bedouelle de ingewikkelde totstandkoming van deze Unesco Aanbeveling, waarvoor burgers, wetenschappers, beleidsmakers, en vele anderen werden geraadpleegd. Vervolgens richtte zij zich op de mondiale oriëntatie van de Aanbeveling, en legde ze uit hoe verschillende regio’s van de wereld met zeer uiteenlopende uitdagingen te maken hebben, zoals op het gebied van een gedegen infrastructuur voor open wetenschap, en de betrokkenheid van maatschappelijke actoren. Nair-Bedouelle stelde dat het daarom nu van belang is dat lidstaten beleid ontwikkelen dat open science stimuleert. Ook is het cruciaal dat internationale samenwerking verder wordt uitgebouwd, om bestaande ongelijkheden in de toegang tot, en het gebruik van wetenschap te verkleinen.

Programmaspecialist Ana Persic lichtte de rol van het Open Science team van Unesco in Parijs in dit proces verder toe. De organisatie wil een internationaal platform zijn voor het uitwisselen van ideeën, bijvoorbeeld over de noodzaak van het anders erkennen en waarderen van de prestaties van wetenschappers. Ook wil het een mondiale repository creëren van beleidsinstrumenten op het gebied van open wetenschap. Het belangrijkste is dat het team in Parijs een instrument wil ontwikkelen dat zorgt dat lidstaten kunnen monitoren hoe ze ervoor staan met het implementeren van de Aanbeveling over Open Science.

Experts

Het team vroeg vervolgens experts om hen te helpen deze doelen te verwezenlijken. Dit kan op verschillende manieren:

• Een stuurgroep met vijftien internationale experts zal worden opgericht, om ADG Nair-Bedouelle te wijzen op relevante mogelijkheden en prioriteiten. Nationale Unesco Commissies kunnen hiervoor een kandidaat voordragen.
• Vijf thematische werkgroepen zullen worden opgericht: over Open Science Capacity Building, Policies and Policy Instruments, Funding and Incentives, Infrastructures, en het Monitoring Framework. Iedere organisatie of individuele expert kan zich opgeven voor een van de werkgroepen.
• Organisaties actief op het gebied van open wetenschap kunnen een partnerschap aangaan met Unesco. Vervolgens zal worden onderzocht hoe men de samenwerking kan vormgeven.

Als u interesse heeft om bij te dragen aan Unesco’s Open Science doelstellingen, of meer informatie wil, kunt u contact opnemen met Jon Verriet, Adviseur Wetenschap en Innovatie bij de Nederlandse Unesco Commissie, via info@unesco.nl.